Ерванд Казанчян о Фрунзике Мкртчяне
Одна из загадок армянского театра...
Дивный артист. Он явился в этот мир сделать его добрее... Пришел смеясь... А горе спрятал от нас, от себя самого. Жил и творил свободно, независимо, щедро.
Великий... великий, как родившая его земля, неповторимый Гюмри. Он был тем гюмрийцем, в котором пылала душа Шерама, жила мудрость поэзии Исаакяна, было взрывное сердце Шираза, цвели густые и неожиданные краски Минаса, сияла бесконечность Арпачая...
Какое множество и многообразие ролей, какие перевоплощения, чистое свечение. Словно и не играя — так сыграть? Всенародная, до беспамятства, любовь — на сцене, в жизни. Каскад смеха, море обаяния.
Сегодня горькие слезы боли и сожаления душат нас...
Любимый артист, как скоро ты сошел в родную землю, у которой прошу дать мне сил, смилуйся над нами, пошли нам нового Мгера - и да будет он большеносым, да будут у него печальные глаза, да будет он гюмрийцем, а значит - талантом. Мы ждем... укрепи свой народ...
- рождением твоим, Фрунз-джан!
Ерванд Казанчян, Народный артист Арм.ССР, Лауреат Государственной премии Арм.ССР
Այդքան չխաղալով այդքան խաղալ․․․
ՄՀԵՐ ՄԿՐՏՉՅԱՆ
Հայ թատրոնի առեղծվածներից մեկը․․․
Զարմանահրաշ արտիստ, եկավ աշխարհն ավելի բարի դարձնելու․․․
Եկավ ծիծաղով, գնաց ծիծաղով․․․
Դարդը թաքցրեց մեզնից, ինքն իրենից։
Ապրեց ու արարեց՝ ազատ, անկախ, շռայլ։
Մեծ․․․ Մեծ, ինչպես իրեն ծնող հողը՝ անզուգական Գյումրին։ Նա այն գյումրեցին էր, որ իմ մեջ պարփակեց Շերամի վառվող ջիգյարը, Իսահակյանի փիլիսոփայությունը, Շիրազի ժայթքող սիրտը, Մինասի խիտ ու անսպասելի գույները, Արփաչայի հավերժությունը։
Ինչ բազում ու բազմաթիվ դերեր, ինչ դերակատարումներ, ճիշտ փայլատակումներ, այդքան չխաղալով՝ այդքան խաղալ, համաժողովրդական խելակորույս սեր՝ բեմում, կյանքում։ Հումորի շատրվան, հմայքի ծով։
Սիրելի արտիստ, ինչ շուտ խառնվեցիր քո մայր հողին։ Պարարտացրո՛ւ, խնդրում եմ, ո՛ւժ տուր, խղճա մեզ, մի նոր ՄՀԵՐ ուղարկիր մեզ։ Թող մեծ քիթ ունենա, թող տխուր աչքեր ունենա, թող գյումրեցի լինի, ուրեմն տաղանդավոր լինի։ Սպասում ենք․․․
Հզորացրու ազգդ, ՖՐՈՒՆԶ ՋԱՆ․․․
Երվանդ Ղազանչյան
ՀՀ Ժողովրդական արտիստ, պետական մրցանակի դափնեկիր
Կարկատած շալվարով եւ կոշիկը երկաթալարով կապված՝ նա մտավ թատրոն եւ դարձավ Մհեր Մկրտչյան: Կամ պարզապէս մեր Ֆրոնզը...Մեծ դերասանի 75-ամյակը լրացավ հուլիսի 4-ին: Էական չէ, որ տարեթիվը հոբելյանական է, Մհեր Մկրտչյանին հիշում են ոչ թե տարեթվից տարեթիվ, այլ միշտ:
«Նրա աչքերի մեջ մեր ժողովրդի պատմուտյունն Էր, մեր հողերը, սերը, բարությունը, ներողամտությունը, ապագան...»,- ասում է թատերական գործիչնեփ միության նախագահ Երվանդ Ղազանչյանը:
Կարինե ԳՐԻԳՈՐՅԱՆ
«Հայաստանի Հանրապետություն» (կրճատված)
6.07.2005